KENAN KAYA - Malatya günlerce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Malatya’ya gelmesini bekledi. Sorunlarını dillendirmek, çözüm bulmak isteyen başta Sivil Toplum Örgütleri, Dernek ve kuruluşlar Erdoğan’ı beklerken ancak ayaküstü selamlaşabildiler. MAGİNDER Başkanı Salih Karademir’in günler öncesi “Birlik olalım, sorunlar için bir temsilci belirleyelim ve ana maddelerin olduğu sorunlarımızı içeren dosyayı Cumhurbaşkanına verelim. Yoksa resim çektirmekten ileri gidemeyiz” söylemlerini kulak ardı eden Oda temsilcileri söylenilen gibi resim karesine girmekten ileri gidemediler.
Malatya ziyaretinde TOKİ kura çekimi, Ak Parti il kongresine katılan ve bazı açılışları toplu olarak gerçekleştiren Cumhurbaşkanı sonrasında partililer dışında bir tek Vali ve Büyükşehir Belediye Başkanı ile görüşme yaptı. Belediye Başkanı’nın makamında yapılan görüşmede şehirdeki gelişmeleri Başkan Er’in sunumu ile öğrenen Cumhurbaşkanı ardından daha önce söz verdiği bir vatandaşın evine ziyaret yaparak şehri terk etti.
Malatya ziyareti sırasında Ak Partililere hitap ederken 22 yılda Malatya’ya 511 milyar liralık yatırım yapıldığını açıklayan Cumhurbaşkanı Malatyalılara yeni müjdelerde vermedi. Mevcut devam eden projeleri bir bir anlatan Cumhurbaşkanı tek müjdesi ise yıllardır konuşulan Şehir hastanesi oldu. Cumhurbaşkanının, “Mevcut hastanemize ek binalar yaparak şehir hastanesine dönüştüreceğiz” sözleri Ak Partilileri mutlu etti.
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası ile Malatya Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanları ise Kapalı Spor Salonu çıkışında ayaküstü selamlaşmayı başarabildiler. Günlerdir Malatya’nın sorunlarını hazırlayan ve sunum yapma telaşında olan Oda temsilcileri dosyalarını Özel Kalem Müdürü’ne ulaştırmayı başardılar ama ayaküstü. Malatya Ticaret ve Sanayi Odası yetkililerinden edindiğimiz bilgilere göre ayaküstü sunulan dosyada, mücbir sebepten, kalifiye eleman sıkıntısı, Ticarette yaşanılan zorluklar, Malatya’daki göç konuları yer alıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ulaşmakta oldukça zorluk çeken ve polisleri aşarak hazırlanan dosyayı Özel Kaleme verebilen diğer bir oda ise Malatya Esnaf Sanatkârlar Odası Başkanı oldu. Başkan Şevket Keskin, ayaküstü görüşmeyi gizlemezken, “Nerede bire bir görüşme. Sayın Cumhurbaşkanı kürsüde açıkladı ( Milletten kopuk olan bizden olamaz) biz dahi yaklaşamadık. Koruma polisleri itelemek bir yana bir saniye dahi yanaştırmadılar. Kendisine büyük uğraşlar sonrası Sayın Cumhurbaşkanı söz verdiğiniz 7200 gün olayı ne olacak sorusunu zor sordum. Daha cevap alamadan hemen uzaklaştırıldım. Elimdeki sunum dosyasını ise Özel Kaleme zor verebildim” diye konuştu.
Cumhurbaşkanına sunulan dosyada, “Ticari hayatin bir an önce hayata geçirilerek canlandırılması gerekmektedir. Malatya’da depremlerden dolayı yaklaşık 20 bin esnafımız ile birlikte ticari işletmeler mağdur olmuştur. Esnafımız aynı anda evini, işyerini, aracını ve sermayesini kaybetmiştir. Esnaf ayağa kalkmadan deprem bölgeleri ayağa kalkamaz. Ticaret olmadan hayat olmaz. Malatya’da öncelik, ticari hayatın canlandırılması için yapılan işyerlerinin bir an önce bitirilerek teslim edilmesi gerekmektedir” ifadelerini kullanan Başkan Şevket Keskin arz edilen maddeleri ise şöyle sıraladı:
-Depremden etkilenen bölgeler için mücbir sebep halinin kapsamı genişletilmeli, süresi 12 aya çıkarılmalı. Esnaf ve küçük işletmeler için pozitif katkı sunulmalı.
- Deprem bölgesinde bulunan işyeri ve evi yıkılan, ticari aracı hasar gören esnaflarımızın 2023 ve 2024 yılları vergi, sigorta ve Bağ-Kur primleri, KDV, MTV, gelir, stopaj, damga vergileri, elektrik ve doğalgaz giderleri silinmeli, borçları devletimiz tarafından karşılanmalı.
- Mücbir Sebep Hali süresince verilmesi gereken vergi beyannamelerin üzerinden ödenmesi gereken damga vergisi tutarı devletimiz tarafından silinmeli.
- Deprem bölgesindeki, büyük çoğunluğu konteynerde faaliyet gösteren esnaflar ile İstanbul ve Ankara’daki vergi ve prim uygulamalarıyla aynı şartlarda tutulmamalı.
-Tüm ticari işletmelere kalıcı işyerlerine taşındıklarında yeni işyerlerini sorunsuz olarak faaliyete geçirebilmeleri için uzun vadeli kredi imkanı sağlanmalı, faizsiz kredi ve hibelerle desteklenmeli.
- Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi faiz oranı %29 olarak uygulanmakta. Faiz oranı makul seviyeye düşürülmeli.
- Deprem bölgesindeki ticari faaliyette bulunan esnaflarımız ve ticari taşıma yapan işletmeler için 2016 yılında uygulanan ÖTV’siz araç desteğinin bir kez daha uygulanmalı. Pandemi ve ardından yaşanan deprem nedeniyle iş imkanı azalan ticari faaliyet gösteren şoför esnafının araçlarını yenileyebilmeleri için bu imkan sağlanmalı.
- AFAD veya Maliye tarafından iş yerlerindeki hammadde, teçhizat, makine, ekipman ve gıda gibi zararları beyan eden esnafların zararlarının karşılanmasına yönelik talepleri alınmıştır ancak hiçbir bilgi verilmemiştir. Zayi olan malların akıbeti bilinmiyor.
- TOKİ kalıcı deprem konutları ve işyerleri için kullanılan kapı, pencere, mobilya gibi malzemeleri Malatya piyasasından temin edilmesine talep etmekteyiz.
- Depremden etkilenen Malatya şehir merkezindeki Küçük Sanayi Sitelerinin mevcut imar durumları korunarak yerinde dönüşüm yapılması desteklenmeli, maliye, esnaf ve ticaret sicilleri bulunan kiracı esnafların yeni sanayi sitelerinde işyeri sahibi olmalarına katkı sunulmalı.
-6. Bölge Teşviklerinin Uzatılması ve Organize Sanayi Arsa Tahsislerine katkı bekliyoruz. Malatya’nın teşvik kapsamındaki desteklerinin sürdürülmesi ve organize sanayi bölgelerindeki arsa tahsislerinin hızlandırılması deprem sürecindeki Malatya’ya önemli bir katkı olacaktır.
- Depremzede vatandaş, esnaf ve ticari işletmeler için Yerinde Dönüşüm Desteği en az 3.000.000 TL’ye çıkarılmalı.
- Malatya’da şehiriçi ve şehirlerarası ulaşımın rahat sağlanabilmesi için Beylerderesi’ne ikinci viyadük projesinin yapım ihalesi başlatılmalı.
- Malatya’da 23 yıldan beri dokunulmayan tek güzergah olan Malatya-Arapgir Karayolu, duble yol olarak ihaleye çıkarılmalı.
- Depremlerden dolayı artan idari davalar nedeniyle Malatya’da daha önce kaldırılan Bölge İdare Mahkemesi, tekrar ilimize kazandırılmalı.
-2025 yılında Bağ-Kur primlerine zam yapılmamasını talep ediyoruz.
-Bağ-Kur emekli maaşları iyileştirilmelidir.
-İşçi ve tüm emeklilerin maaşlarına zam yapılarak piyasa canlandırılmalıdır.
- Meslek ayrımı olmaksızın tüm meslek kollarının KOSGEB desteklerinden faydalanmalarını talep ediyoruz.
-Esnafımızın yıpranma payı düşünülerek, ödemesi gereken prim gün sayısını 9000 günden 7200 güne indirilmeli
-Emeklilik yaşı gelen ancak 2000'den önce Bağ-Kur kaydı olmayan esnafa vergi ve oda kaydı dikkate alınarak son kez geriye dönük borçlanma hakkı verilmeli.
-Malatya Altay Kışlası’nda inşa edilen yeni sanayi sitesinde içerisinde atölye, konferans salonu, spor salonu, kültür, sanat, pratik eğitim yapılabilecek örnek bir (Çıraklık Okulu) mesleki eğitim merkezinin oluşturulmasını talep ediyoruz. Ayrıca Battalgazi ve Yeşilyurt ilçelerine de hizmet ve üretim sektörü eğitim amaçlı yeni bir (Çıraklık Okulu) mesleki eğitim merkezinin oluşturulmasını talep ediyoruz.”
